کتاب نویز (نقصی در قضاوت انسان ) محسن اسلامی
کتاب نویز، نقصی در قضاوت انسان نوشتهی دنیل کانمن، کاس سانستین و اولیویه سیبونی به بررسی یکی از مهمترین و در عین حال کمتر شناختهشدهترین مشکلات در تصمیمگیریهای انسانی میپردازد؛ موضوعی که شاید کمتر به آن توجه شده، اما تأثیرات بسیار گستردهای بر زندگی روزمره ما دارد: “نویز” یا پراکندگی در قضاوت. این کتاب که به عنوان یکی از پرفروشترین آثار نیویورک تایمز شناخته شده است، دلایل و ریشههای خطاهای قضاوت انسانی را تحلیل میکند و راهکارهایی برای کاهش این خطاها ارائه میدهد.
نویز چیست؟ فرض کنید دو پزشک برای یک بیمار که دقیقاً با همان علائم به آنها مراجعه کرده، تشخیصهای متفاوتی ارائه دهند. یا تصور کنید دو قاضی در یک شهر برای یک پرونده مشابه احکام متضادی صادر کنند. حتی در موقعیتهای روزمرهتر، ممکن است وقتی با یک شرکت خدماتی تماس میگیرید، پاسخهای متفاوتی از پشتیبانهای مختلف دریافت کنید. تمام اینها نمونههایی از نویز هستند، یعنی تنوع و تفاوت در قضاوتهایی که باید یکسان باشند.
نویسندگان کتاب معتقدند که این مشکل در بسیاری از حوزهها از جمله پزشکی، حقوق، اقتصاد و حتی سیاستهای عمومی وجود دارد و انسانها اغلب از وجود آن آگاه نیستند. آنها نویز را به عنوان یکی از عوامل اساسی در خطاهای تصمیمگیری معرفی میکنند، خطاهایی که تا به امروز عمدتاً به سوگیری نسبت داده میشد. سوگیری به معنای تمایل افراد به دیدن آنچه نظر و باور آنها را تأیید میکند است، در حالی که نویز به تفاوتها و پراکندگیهای غیرضروری در قضاوتها اشاره دارد.
در این کتاب، دنیل کانمن و همکارانش با ارائه مثالهای فراوان، توضیح میدهند که چگونه نویز در حوزههایی مانند تشخیصهای پزشکی، قضاوتهای حقوقی، ارزیابیهای اقتصادی و حتی تصمیمات روزمره انسانها نفوذ کرده است. آنها به ما نشان میدهند که خطاهای ناشی از نویز میتواند عواقب سنگینی به همراه داشته باشد و چگونه میتوان با درک و مدیریت بهتر این مسئله، تصمیمات دقیقتر و مؤثرتری اتخاذ کرد.
کتاب نویز نه تنها به بررسی عمق و گستردگی این خطاها میپردازد، بلکه راهکارهایی برای کاهش آنها پیشنهاد میدهد. کانمن و همکارانش معتقدند که کاهش نویز، با رویکردهای مناسب و استفاده از ابزارهای صحیح، قابل دستیابی است و میتوان نتایج بهتری در تصمیمگیریها به دست آورد. این کتاب همچنین به شرکتها و سازمانها توصیه میکند که به نویز توجه بیشتری داشته باشند و با ایجاد چارچوبهای دقیقتر، میزان آن را کاهش دهند.
فهم مسئله نویز و راهکارهای کاهش آن: نویسندگان کتاب تاکید دارند که درک مفهوم نویز و تلاش برای کاهش آن، نیاز به همکاری جمعی دارد و افراد و سازمانها باید با استفاده از روشهای علمی و کاربردی، این نقص را کاهش دهند. دنیل کانمن، کاس سانستین و اولیویه سیبونی با همافزایی دانش و تجربههایشان، در این اثر تلاش کردهاند تا درک عمیقی از قضاوت انسانی و نقصهای آن به خواننده ارائه دهند. آنها با استفاده از مثالهای جذاب و کاربردی، توضیح میدهند که چگونه میتوان با راهحلهای ساده ولی موثر، نویز را در تصمیمگیریهای روزمره و تخصصی کاهش داد.
نکوداشتها و تقدیرهای کتاب: این کتاب پس از انتشار با استقبال فراوانی مواجه شده است و بسیاری از منتقدان و صاحبنظران علوم رفتاری از آن به عنوان یکی از آثار مهم دهه اخیر یاد کردهاند. برای مثال، آنجلا داکورث نویسنده مشهور در حوزه روانشناسی، از این کتاب به عنوان «شاید مهمترین کتابی که در بیش از یک دهه خواندهام» یاد کرده است. او تأکید میکند که ایدههای مطرحشده در این اثر بسیار نوآورانه هستند و میتوانند به سرعت در زندگی عملی ما تأثیرگذار باشند. آدام گرنت، نویسنده دیگر علوم رفتاری، این کتاب را نمونهای از یک اثر موفق در ترکیب چهار عنصر اصلی یک کتاب علمی شامل «بینشهای بدیع، شواهد دقیق، محتوای گیرا و نمونههای عملی» میداند و آن را تحسین میکند.
مخاطبان کتاب نویز: این کتاب برای تمامی علاقهمندان به موضوعات روانشناسی، رفتارشناسی، علوم اجتماعی و تصمیمگیری مناسب است. همچنین میتواند منبعی ارزشمند برای مدیران، مشاوران، پزشکان، وکلا و افرادی باشد که بهطور مستقیم با مسئله قضاوت و تصمیمگیری سروکار دارند. خواندن این کتاب نهتنها به فهم عمیقتری از نقصهای موجود در قضاوت انسانی منجر میشود، بلکه با ارائه راهکارهایی عملی، میتواند به بهبود کیفیت تصمیمگیریها در سطوح مختلف کمک کند.
درباره نویسندگان: دنیل کانمن، یکی از برجستهترین روانشناسان قرن بیست و یکم، بهخاطر تحقیقات گستردهاش در زمینه روانشناسی و تصمیمگیری، در سال 2002 برنده جایزه نوبل اقتصاد شد. کانمن در این کتاب نیز با همکاری کاس سانستین، حقوقدان برجسته آمریکایی و اولیویه سیبونی، مشاور استراتژیک و استاد دانشگاه، به تحلیل جامع و دقیق مفهوم نویز پرداخته است. هر سه نویسنده، با داشتن پیشینه علمی و تحقیقاتی قوی، تلاش کردهاند تا مفاهیمی پیچیده را به زبانی ساده و قابل فهم برای خوانندگان ارائه دهند.
نتیجهگیری: کتاب نویز، نقصی در قضاوت انسان اثری برجسته و تأملبرانگیز است که به ما کمک میکند تا به فهم بهتری از قضاوتهای انسانی برسیم و با استفاده از راهکارهایی عملی، خطاهای موجود در تصمیمگیریهای خود را کاهش دهیم. این کتاب نشان میدهد که نویز، با وجود فراگیر بودن، میتواند با اقدامات مناسب و تمرکز بیشتر به میزان قابلتوجهی کاهش یابد و تصمیمات انسانها را بهبود بخشد.
جملات برگزیده کتاب نویز، نقصی در قضاوت انسان
– هرجا قضاوت باشد، نویز هم هست؛ بیشتر از چیزی که فکرش را بکنید.
– بهطرز عجیبی، کاهش مقدار یکسانی از سوگیری و نویز تأثیر یکسانی بر دقت دارد.
– در جهان بینقص، متهمان در پیشگاه عدالتاند؛ در جهان ما، در پیشگاه یک سیستم نویزی.
– قضاوت مثل پرتاب آزاد است: هرچقدر هم برای تکرار دقیق آن تلاش کنیم، هرگز دقیقاً یکسان نیست.
در بخشی از کتاب نویز، نقصی در قضاوت انسان میخوانیم
همۀ ما دستکم به یک منشأ نویز موقعیتی توجه کردهایم: حسوحال. همۀ ما این تجربه را داریم که قضاوتمان به حسوحالمان بستگی دارد – و بیتردید توجه کردهایم که قضاوتهای دیگران هم بسته به حسوحالشان تغییر میکند.
دربارۀ تأثیر حسوحال بر قضاوت تحقیقات روانشناختی بسیار زیادی انجام شده است. بسیار ساده است که افراد را موقتاً خوشحال یا ناراحت کنیم و بیثباتی قضاوت و تصمیم آنها را پس از ایجاد این حسوحال بسنجیم. محققان برای این کار از تکنیکهای مختلفی استفاده میکنند. برای مثال، گاهی از شرکتکنندگان میخواهند که خاطرهای شاد یا غمگین را در حد یک پاراگراف بنویسند. گاهی هم صرفاً تکهای از فیلمی خندهدار یا غمانگیز را برایشان پخش میکنند.
روانشناسانی دههها به تحقیق اثرات دستکاری حسوحال پرداختهاند. شاید پرکارترین آنها روانشناس استرالیایی، جوزف فورگاس، باشد. او نزدیک به صد مقالۀ علمی در موضوع حسوحال منتشر کرده است.
بعضی از تحقیقات فورگاس طرز فکر فعلی شما را تأیید میکنند: کسانی که حسوحال خوبی دارند معمولاً مثبتترند؛ یادآوری خاطرات خوب برایشان سادهتر از خاطرات بد است، موافقت بیشتری با افراد دارند، بیشتر سخاوت دارند و کمک میکنند و الی آخر. تأثیر حسوحال منفی معکوس است. بهنوشتۀ فورگاس: «همان لبخندی را که آدمی با حسوحال خوب آن را دوستانه تلقی میکند، ممکن است در چشم کسی که حسوحال منفی دارد ناخوشایند باشد؛ برای کسی که حسوحال خوبی دارد صحبت از آبوهوا جالب است، ولی برای شخصی که در حسوحال بدی است خستهکننده است».
به بیان دیگر، حسوحال تأثیری بر موضوعات فکر شما دارد و این تأثیر را میتوانیم بسنجیم: اینکه در محیط خود به چه چیزی توجه میکنید، از حافظۀ خود چه بیرون میکشید، این سیگنالها را چگونه میفهمید. اما حسوحال تأثیر دیگری هم دارد که شگفتانگیزتر است: حسوحال طرز فکر شما را هم تغییر میدهد.
فهرست مطالب کتاب
مقدمه
بخش یک: در جستوجوی نویز
فصل 1: جرم و مجازات نویزی
فصل 2: سیستم نویزدار
فصل 3: تصمیمهای تک
بخش دو: ذهن شما ابزار اندازهگیری است
فصل 4: امور قضاوتی
فصل 5: اندازهگیری خطا
فصل 6: تحلیل نویز
فصل 7: نویز موقعیتی
فصل 8: گروهها چگونه باعث افزایش نویز میشوند
بخش سه: نویز در قضاوتهای پیشگویانه
فصل 9: قضاوتها و مدلها
فصل 10: قواعد بینویز
فصل 11: جهل عینی
فصل 12: درۀ امور نرمال
بخش چهار: چگونه نویز ایجاد میشود
فصل 13: میانبرهای ذهنی، سوگیریها و نویز
فصل 14: عملیات همانندسازی
فصل 15: مقیاسها
فصل 16: الگوها
فصل 17: منشأهای نویز
بخش پنج: بهبود قضاوت
فصل 18: قضاوتکنندههای بهتر برای قضاوتهای بهتر
فصل 19: سوگیریزدایی و بهداشت تصمیم
فصل 20: ترتیبدهی اطلاعات در پزشکی قانونی
فصل 21: گزینش و تجمیع در پیشبینی
فصل 22: خطوط راهنما در پزشکی
فصل 23: تعیین مقیاس برای امتیازدهی به عملکرد
فصل 24: ساختاردهی در فرایند استخدام
فصل 25: پروتکل سنجشهای میانی
بخش شش: نویز بهینه
فصل 26: هزینههای کاهش نویز
فصل 27: شأن انسانی
فصل 28: قاعده یا استاندارد؟
مرور و نتیجهگیری: نویز را جدی بگیریم
مؤخره
پیوست الف) نحوۀ اجرای نویزرسی
پیوست ب) چکلیست برای ناظر تصمیم
پیوست ج) اصلاح پیشبینیها
سپاسگزاری
دربارۀ نویسندگان
یادداشتها
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.